Артыкул 123. Археалагiчная спадчына (Кодэкс аб культуры)
1. Археалагiчная спадчына ўяўляе сабой сукупнасць археалагiчных аб'ектаў i археалагiчных артэфактаў, у тым лiку помнiкаў археалогii.
Археалагiчныя аб'екты - нерухомыя матэрыяльныя аб'екты або iх комплексы разам з археалагiчнымi артэфактамi i культурным пластом (слоем), якiя ўзнiклi ў вынiку жыцця i дзейнасцi чалавека больш за сто дваццаць гадоў таму назад, захавалiся ў зямлi або на дне прыродных i штучных вадаёмаў, маюць гiстарычнае, мастацкае, навуковае або iншае культурнае значэнне, могуць адпавядаць крытэрыям для надання iм статусу гiсторыка-культурнай каштоўнасцi, прадугледжаным артыкулам 92 гэтага Кодэкса.
Археалагiчныя артэфакты - рухомыя матэрыяльныя аб'екты, якiя ўзнiклi ў вынiку жыцця i дзейнасцi чалавека больш за сто дваццаць гадоў таму назад, захавалiся ў культурным пласце (слоi) або на дне прыродных i штучных вадаёмаў, маюць гiстарычнае, мастацкае, навуковае або iншае культурнае значэнне, могуць адпавядаць крытэрыям для надання iм статусу гiсторыка-культурнай каштоўнасцi, прадугледжаным артыкулам 92 гэтага Кодэкса, i на момант iх выяўлення не маюць уласнiка.
Культурны пласт (слой) - пласт у зямлi або пад вадой, якi ўтварыўся ў вынiку жыцця i дзейнасцi чалавека i ўтрымлiвае сляды iснавання чалавека.
2. Да археалагiчных аб'ектаў могуць быць аднесены:
2.1. рэшткi ўмацаваных пасяленняў (старажытных гарадоў, гарадзiшчаў, замкаў), неўмацаваных пасяленняў (старажытных стаянак, паселiшчаў, асобнага жылля), капiтальных пабудоў (будынкаў, збудаванняў), культавых аб'ектаў (свяцiлiшчаў, месцаў спраўляння абрадаў, манастыроў, храмаў);
2.2. крыжы, культавыя камянi, статуi, абелiскi;
2.3. курганныя i грунтавыя могiльнiкi, асобныя магiлы, некропалi, маўзалеi i iншыя месцы пахавання;
2.4. iнфраструктура сухапутных, водных i водна-волакавых шляхоў;
2.5. аб'екты iншага прызначэння.
Артыкул 124. Ахова археалагiчнай спадчыны (Кодэкс аб культуры)
2. Археалагiчныя артэфакты, якiя выяўлены пры правядзеннi археалагiчных даследаванняў або выпадкова, падлягаюць перадачы ў дзяржаўную ўласнасць.
3. На тэрыторыi Рэспублiкi Беларусь забараняюцца набыццё, продаж, дарэнне, мена, залог археалагiчных артэфактаў, за выключэннем выпадкаў:
3.1. набыцця, продажу, дарэння, мены, залогу археалагiчных артэфактаў дзяржаўнымi музеямi (дзяржаўным музеям) i дзяржаўнымi навуковымi арганiзацыямi (дзяржаўным навуковым арганiзацыям);
3.2. набыцця, продажу, дарэння, мены, залогу археалагiчных артэфактаў, якiя на 18 сакавiка 2016 года знаходзiлiся ў валоданнi грамадзян i юрыдычных асоб i ўключаны ў рэестр археалагiчных артэфактаў, сфармiраваны Нацыянальнай акадэмiяй навук Беларусi.
Статья 123. Археологическое наследие (Кодекс о культуре)
1. Археологическое наследие - это коллекция археологических объектов и археологических артефактов, в том числе археологических памятников.
Археологические объекты - недвижимые материальные объекты или их комплексы, вместе с археологическими артефактами и культурным слоем (слоем), возникшим в результате человеческой жизни и деятельности более ста двадцати лет назад, которые сохранились в земле или на дне природных и искусственных вод имеющие историческое, художественное, научное или иное культурное значение, могут соответствовать критериям предоставления им статуса историко-культурной ценности, предусмотренным статьей 92 настоящего Кодекса.
Археологические артефакты - это движущиеся материальные объекты, возникшие в результате человеческой жизни и деятельности более ста двадцати лет назад, которые были сохранены в культурном слое (слоях) или на дне естественных и искусственных водоемов, имеют историческое, художественное, научное или иное культурное значение. может соответствовать критериям предоставления им статуса исторической и культурной ценности, предусмотренным статьей 92 настоящего Кодекса, и на момент их обнаружения не иметь владельца.
Культурный слой (слой) - это слой в земле или под водой, сформированный в результате человеческой жизни и деятельности и содержащий следы человеческого существования.
2. К археологическим памятникам можно отнести следующее:
2.1. остатки укрепленных поселений (древние города, поселки, замки), неусиленные поселения (древние стоянки, поселения, отдельные жилища), капитальные здания (здания, сооружения), религиозные объекты (святилища, культовые сооружения);
2.2. кресты, культовые камни, статуи, обелиски;
2.3. курганы и грунтовые курганы, отдельные курганы, некрополи, мавзолеи и другие места захоронений;
2.4. инфраструктура наземных, водных и водно-болотных трасс;
2.5. объекты другого назначения.
Статья 124. Охрана археологического наследия (Кодекс о культуре)
2. Археологические артефакты, обнаруженные в ходе археологических исследований или случайно, подлежат передаче в государственную собственность.
3. Приобретение, продажа, дарение, обмен, залог археологических артефактов на территории Республики Беларусь запрещается, за исключением следующих случаев:
3.1. приобретение, продажа, дарение, обмен, залог археологических артефактов в государственные музеи (государственные музеи) и государственные научные организации (государственные научные организации);
3.2. приобретение, продажа, дарение, обмен, залог археологических артефактов, которые находились у граждан и юридических лиц 18 марта 2016 года и включены в реестр археологических артефактов, составленный Национальной академией наук Беларуси.
